Jak legalnie zatrudnić w Polsce obywatela Ukrainy?

Co trzecia firma deklaruje zatrudnienie pracownika z Ukrainy. Według badań Polskiego Instytutu Ekonomicznego najwięcej zapewnień pochodzi ze średnich i dużych przedsiębiorstw z branży usługowej, produkcyjnej i budowlanej. Taka postawa wynika głównie z utrzymujących się deficytów kadrowych. Jak sprawnie i legalnie pozyskać nowego pracownika?

Kiedy obywatel Ukrainy może podjąć pracę w Polsce?

Obywatel Ukrainy może podjąć pracę w następujących przypadkach:

  • Jeśli przebywa legalnie w Polsce lub ma ważny tytuł pobytowy.
  • Gdy przekroczył zgodnie z prawem granicę państwa polskiego od 24 lutego 2022 roku i deklaruje zamiar pozostania w Polsce. 

Co ważne, jeśli małżonek obywatela Ukrainy nie ma obywatelstwa ukraińskiego, ale jego przybycie związane jest z prowadzonymi działaniami zbrojnymi, ma on prawo do legalnego zatrudnienia. 

Co więcej, obywatelom Ukrainy, którzy przybyli do Polski począwszy od 24 lutego 2022 roku przysługuje ochrona czasowa. Ich pobyt jest zgodny z prawem do 23 sierpnia 2023 roku. Legalne przekroczenie granicy potwierdza polska straż graniczna przez nadanie stempla w paszporcie. Jeżeli podczas kontroli granicznej wjazd nie został zarejestrowany przez komendanta, należy w ciągu 90 dni złożyć wniosek o nadanie numeru PESEL. Wtedy pobyt w kraju zostanie zarejestrowany. 

Potrzebujesz pomocy w zatrudnieniu obcokrajowca?

Zezwolenie na pobyt czasowy

Aby uzyskać zezwolenie na pobyt czasowy należy złożyć odpowiedni wniosek między 9. a 18. miesiącem od daty wjazdu do kraju. Zezwolenia udziela wojewoda właściwy dla miejsca zamieszkania wnioskodawcy. Jeżeli zgodę wydano w trybie art. 38 specustawy uchodźca będzie mógł wykonywać pracę bez konieczności posiadania zezwolenia.

Ułatwienia w uzyskaniu numeru PESEL

Jak nadać numer PESEL obywatelowi Ukrainy w Polsce?


Od 16 marca przyjmowane są wnioski o nadanie numeru PESEL. Jeśli uchodźca nie posiada dokumentu, potwierdzenia tożsamości można dokonać na podstawie oświadczenia. Obywatel Ukrainy otrzyma numer PESEL, jeśli zamelduje się na pobyt wynoszący co najmniej 30 dni. Wniosek należy własnoręcznie podpisać oraz osobiście złożyć na piśmie w urzędzie gminy. Oprócz tego, aby usprawnić załatwianie spraw urzędowych, można założyć profil zaufany i aplikację mobilną mObywatel. Identyfikator ułatwia wykonanie wszelkich formalności związanych z zatrudnieniem.

Gdzie i w jakim czasie należy zgłosić zatrudnienie?

Zgodnie z nowymi zasadami pracodawca może najpierw przyjąć do pracy, a następnie przed upływem 14 dni zgłosić zatrudnienie. W tym celu należy wypełnić formularz znajdujący się na portalu: praca.gov.pl. Przesłanie powiadomienia w odpowiednim czasie gwarantuje uznanie pracy za legalną.W powiadomieniu należy podać:

  • informacje dotyczące podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi(imiona i nazwisko; adres siedziby lub miejsca zamieszkania; firmowy numer telefonu oraz adres e-mail; numery: NIP oraz REGON, a w przypadku osoby fizycznej PESEL; numer wpisu do rejestru podmiotów prowadzących agencje zatrudnienia; symbol PKD i opis wykonywanej działalności związanej z wnioskiem o wydanie zezwolenia na pracę),
  • dane osobowe cudzoziemca (imiona i nazwisko; data urodzenia; płeć, obywatelstwo; dokument podróży lub inny dokument pozwalający na ustalenie tożsamości i państwa; numer PESEL – jeśli został nadany),
  • informacje dotyczące wykonywanej pracy (rodzaj umowy; stanowisko lub rodzaj wykonywanej pracy; miejsce odbywania pracy).

Obowiązki związane z zatrudnieniem:

  • wynagrodzenie nie może być niższe niż płaca minimalna lub minimalna stawka godzinowa,
  • należy podpisać umowę pisemną uwzględniająca warunki zawarte w oświadczeniu,
  • zaleca się zawieranie umów dwujęzycznych, tak aby mieć pewność, że warunki zatrudnienia są zrozumiałe i akceptowane przez obie strony,
  • pracodawca powinien zgłosić pracownika do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego w ciągu 7 dni od podjęcia zatrudnienia. 

Podsumowanie

Zgodnie ze specustawą obywatele Ukrainy mogą wykonywać pracę w Polsce bez dodatkowych zezwoleń i oświadczeń. Niezależnie od daty przybycia. Zatem uprawnienia dotyczą wszystkich Ukraińców przebywających legalnie w kraju. Ponadto można zatrudnić obywatela Ukrainy lub jego małżonka, jeśli jego pobyt w Polsce jest legalny. Koniecznie należy pamiętać o przestrzeganiu: terminu zgłoszenia zatrudnienia (14 dni od przyjęcia do pracy) oraz terminu zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego (7 dni od terminu zatrudnienia). Co zrobić jeśli osoba z Ukrainy nie dysponuje dokumentem uprawniającym do legalnego pobytu? Na podstawie specustawy już samo potwierdzenie złożenia wniosku o nadanie numeru PESEL wystarcza do uznania pobytu i zatrudnienia za legalne.

Dzięki wprowadzonym uproszczeniom legalne zatrudnienie pracowników z Ukrainy nie wymaga dopełnienia wielu formalności. Z pewnością to dobra wiadomość dla firm borykających się z brakiem pracowników.

Potrzebujesz pomocy w zatrudnieniu obywatela Ukrainy?