Jak zatrudnić w Polsce obywatela Ukrainy? – Instrukcja

• Jak zatrudnić obywatela Ukrainy na pracę sezonową?
• Co z długością pobytu?
• Zatrudnienie na podstawie oświadczenia
• Proces zatrudnienia obywatela poprzez urząd pracy – kroki

Zatrudnianie w Polsce obywateli Ukrainy stało się dość powszechne już kilkanaście lat temu. Nasi wschodni sąsiedzi są atrakcyjną ofertą dla pracodawców, zwłaszcza, że procedury związane z ich zatrudnieniem zostały na początku 2022 roku znacznie uproszczone. 

Jak zatrudnić obywatela Ukrainy na pracę sezonową?

Początek II kwartału 2022 roku to swego rodzaju przewrót na rynku pracy, zwłaszcza jeżeli chodzi o zatrudnianie Ukraińców. Do tamtej pory większość zatrudnianych stanowili mężczyźni, którzy pracowali w branży budowlanej i transportowej. Kobiety zatrudniane były w branży gastronomicznej, hotelowej lub na prace sezonowe np. przy zbieraniu owoców. Z oczywistych względów na początku marca 2022 roku branża budowlano-transportowa nieco przerzedziła się ze względu na to, że duża część mężczyzn wróciła bronić ojczyzny. Nieco bardziej zagęściła się zaś branża gastronomiczna i hotelowa, w której zatrudniane są przyjezdne Ukrainki.

Zatrudnianie obywatela Ukrainy przede wszystkim należy rozpocząć od zaznajomienia się z aktualnymi przepisami. Specustawa, która została wprowadzona pod koniec lutego 2022 roku pozwala na legalną pracę Ukraińców w Polsce przez okres 18 miesięcy. Do niedawna potrzebny był paszport i pozwolenie na pracę sezonową, której okres wynosił 3 miesiące. Obecnie dokumentem, który zezwala na pobyt jest pieczątka straży granicznej. Należy jednak pamiętać, że jeżeli pracownik wyjedzie z Polski na okres dłuższy niż miesiąc, to wspomniane udogodnienia nie będą mu już przysługiwać. W takiej sytuacji należy sporządzić oświadczenie o zamiarze powierzenia pracy sezonowej cudzoziemcowi.

Co z długością pobytu?

Obywatel Ukrainy, który pracuje legalnie w Polsce przez okres 18 miesięcy, może ubiegać się o zgodę na pobyt czasowy. Pozytywna decyzja najczęściej zezwala na pozostanie i pracę w Polsce przez okres 3 lat.

Zatrudnienie na podstawie oświadczenia

Zgodnie z art. 36 specustawy osoby posiadające status uchodźcy nie potrzebują zezwolenia na legalną pracę. Nadal jednak można wystąpić z wnioskiem do właściwego urzędu wojewódzkiego lub (częściej) urzędu pracy o wydanie stosownego zezwolenia. Pójście tradycyjną ścieżką z udziałem urzędu pracy może być korzystne dla pracodawcy, ponieważ obywatele Ukrainy mają wtedy prawo do dofinansowań i szkoleń. Ważne jest również to, że obecnie nie ma sztywno narzuconych norm jeżeli chodzi o długość okresu zatrudnienia.

Proces zatrudnienia obywatela poprzez urząd pracy – kroki:

1. Należy złożyć w urzędzie pracy odpowiednie oświadczenie o chęci powierzenia pracy obywatelowi Ukrainy – trzeba przygotować informacje dotyczące rodzaju i miejsca wykonywania pracy wraz z danymi dotyczącymi pracownika (wymagane są również kserokopie lub skany paszportów). Należy również uiścić opłatę za wpis do ewidencji oświadczeń (30 zł).
2. Po dostarczeniu oświadczenia urząd pracy ma obowiązek wpisu do ewidencji pracownika w ciągu 7 dni roboczych. Warto pamiętać o tym, aby stawka godzinowa nie była niższa niż minimalna stawka godzinowa obowiązująca na dany rok.
3. Jeżeli pracownik przyjechał i rozpoczął pracę, to pracodawca ma obowiązek poinformowania o tym właściwy urząd pracy w terminie 7 dni.
4. Ważne jest, aby dokonać ubezpieczenia zdrowotnego oraz ubezpieczenia od zdarzeń losowych. W przypadku rolników dokonuje się tego w siedzibie KRUS-u, natomiast osoby prowadzące działalność nierolniczą mogą ubezpieczyć pracownika z Ukrainy w ZUS-ie.
5. Należy również pamiętać o spisaniu umowy – może być to umowa cywilnoprawna o pracę, umowa zlecenia lub umowa o dzieło. Minimalna stawka godzinowa w 2022 roku wynosi 19,70 zł brutto.

Obywatele Ukrainy, którzy przybyli do Polski po 24 lutym 2022 roku nie potrzebują zezwolenia na pracę. Ma to swoje dobre strony, ponieważ w znaczący sposób ogranicza ilość formalności i wizyt w urzędach w celu rejestracji. Pozwala to szybko podjąć pracę ludziom, którzy pilnie jej potrzebują i przede wszystkim są chętni, aby pracować i nie być beneficjentem programów socjalnych.

WAŻNE!
Trzeba spojrzeć również na drugą stronę medalu i pamiętać o kilku kwestiach, które uwypuklają się przy redukcji formalności:
Urzędy miast lub starostwa powiatowe w dużym stopniu uszczupliły procesy weryfikacji i nadawania uprawnień kierowcom. Często zdarza się, że obywatele Ukrainy zwolnieni są z pewnych procedur weryfikacyjnych, z których nie są zwolnieni Polacy. Można zatem spotkać się z sytuacją, w której ktoś kto twierdzi, że posiada uprawnienia, niekoniecznie musi je realnie posiadać. Dobrze jest zatem sprawdzić i zweryfikować poziom kompetencji potencjalnego pracownika. Zachowanie zdrowego i mimo wszystko chłodnego dystansu jest bardzo istotne i może uchronić od wielu nieprzyjemności i przykrych konsekwencji.